Tìm hiểu về cách quấn motor 3 pha nhanh chóng và chính xác

Cách quấn motor 3 pha nhanh chóng mà chính xác là gì? Đây luôn là câu hỏi thắc mắc của rất đại đa số mọi người. Vậy đâu là đáp án cho câu hỏi trên? Theo dõi bài viết dưới đây để được thietbikythuat bật mí nhé!

Bước đầu tiên để quấn motor 3 pha là làm khuôn

Bước 1: Tính chu vi của khuôn quấn dây theo biểu thức (1) như sau:

Trong đó:

• K_L: Là hệ số được tính theo biểu thức (2).
• y: Là bước quấn được xác định dựa vào kiểu dây quấn [rãnh].
• L: Là chiều dài cạnh tác dụng của bối dây, biểu thức (3).

Trong đó ta có:

• D_t: Là đường kính trong rotor [mm].
• Z: Là tổng số rãnh stator [rãnh].
• y: Là hệ số được xác định theo số cực từ (bảng 1).
• h_r: Là chiều cao răng của rãnh stator [mm].

Trong đó ta có: L là chiều dài lõi sắt từ stator [mm].

Bước 2: Gia công khuôn quấn dây vạn năng dựa theo những kích thước của chu vi khuôn đã được tính. Bạn có thể xem hình minh họa ở trên.

Bước thứ hai để quấn motor 3 pha là lót cách điện

Cách điện cho bộ dây sẽ bao gồm: Cách điện thân rãnh, cách điện miệng rãnh, nêm chèn cách điện (hình 2) vfa cách điện đầu bối dây (lót vai).

Trong đó:

• Cách điện rãnh và cách điện miệng rãnh thường sẽ được làm bằng giấy cách điện có độ dày khoảng chừng 0,2mm. Có kích thước phù hợp với kích thước của rãnh stator như hình minh họa.
• Nêm chèn cách điện thường được làm bằng chất liệu tre hoặc gỗ phíp. Nó có tác dụng tăng cường cách điện và độ bền cơ cho bối dây.
• Cách điện đầu các bối dây thường sẽ được làm bằng giấy cách điện có độ dày khoảng tầm 0,1mm. Kích thước, hình dáng và cách thức lót cách điện các đầu bối dây phụ thuộc rất nhiều vào kiểu dây quấn.

Cách quấn motor 3 pha quấn dây lên khuôn

Bước 1: Đầu tiên, bạn nên quấn thử một bối dây trước. Tiến hành lồng bối dây vào rãnh stator động cơ và điều chỉnh sao cho phù hợp (kích thước khuôn vừa).
Bước 2: Quấn các bối dây còn lại. 

• Quấn các vòng dây xếp sao cho chúng song song và đều nhau. Tuyệt đối không được chồng chéo lên nhau.
• Trong quá trình quấn dây, nếu có trường hợp phải nối dây, thì các mối nối bắt buộc phải đặt ở vị trí đầu bối của dây. Điều này nhằm thuận tiện cho việc kiểm tra sửa chữa nếu xảy ra sự cố. Mối nối phải được hàn chì một cách cố định và cách điện bằng ống gen.

Lồng dây vào rãnh

• Trong quá trình này bạn sẽ phải sử dụng một số dụng cụ lồng dây như: Dưỡng (cữ) để sửa cách điện rãnh, dao gạt dây ở trong rãnh và dụng cụ chèn bối dây trong rãnh sau khi đã được cách điện miệng rãnh để đặt nêm chèn.

• Trước khi lồng dây bạn phải quan sát vỏ động cơ. Với mục đích để đưa đầu dây về phía có chừa lỗ ra dây để  từ đó đấu vào hộp đấu dây động cơ.
• Đặt các cạnh bối dây vào rãnh lần lượt theo thứ tự của quy trình lồng dây.
• Lần lượt bạn gạt từng sợi dây qua khe rãnh vào gọn trong một lớp giấy cách điện rãnh.

Một điều cần lưu ý là hai đầu dây ra của nhóm bối được luồn vào ống gen cách điện. Bên cạnh đó được đặt nằm trong rãnh khoảng 2cm.

• Giữ các cạnh tác dụng sao cho thẳng hàng với nhau. Tiếp theo đó, dùng dao vào dây chải dọc theo khe rãnh để đẩy từ từ từng sợi dây vào trong rãnh stator. Một lưu ý nhỏ nữa là không được làm cong hoặc gấp khúc đoạn dây nằm trong rãnh stator.

• Dùng tay đẩy cách điện miệng rãnh vào trong miệng rãnh. Chú ý không được để vòng dây nằm ngoài giấy cách điện rãnh hoặc nằm ngoài cách điện miệng rãnh.
• Nắn hai đầu của bối dây để tạo ra khoảng một không gian rộng cho việc lồng các bối dây tiếp theo.

Lót giấy cách điện giữa các nhóm bối dây

Ở bước này công việc bạn cần làm là: Cắt và lót giấy cách điện giữa các nhóm bối giây ở phía ngoài rãnh để phân lớp các nhóm bối dây giữa các pha lại với nhau .

Chú ý: Giấy cách điện giữa các nhóm bối chỉ nên ở mức vừa đủ cách điện giữa hai nhóm bối dây, không nên cắt quá thừa. Bởi vĩ sẽ gây ra trở ngại lớn cho việc đai dây cũng như sự thoát nhiệt. Bên cạnh đó cũng ảnh hưởng tới sự độ đồng đều của các lớp sơn khi tẩm sơn cách điện cho các bối dây quấn động cơ.

Đấu dây trong quấn motor 3 pha

• Đấu liên kết các nhóm bối dây theo như sơ đồ trải dây quấn. Tại chỗ nối liên kết nhóm bối dây phải được lồng một ống gen cách điện.
• Đưa các đầu dây ra ngoài: Bạn dùng giây điện mềm có nhiều sợi có 2 màu khác nhau để nối với các đầu dây ra (đầu đầu A, B, C một màu, và đầu cuối là X, Y, Z một màu). Có một điều bạn nên lưu ý là: Đưa các đầu A, B, C ra hộp cực theo một phía còn các đầu X, Y, Z theo phía còn lại (mục đích để dễ dàng phân biệt).
• Lắp các đầu dây trên hộp cực theo một sơ đồ điện hộp cực.

Đai dây

• Bạn dùng dây nắn lại các đầu bối dây sao cho gọn gàng và thẩm mỹ.

• Dây một đoạn băng chỉ đai và một đoạn dây điện từ phải gấp làm đôi để làm kim đai dây và sau đó tiến hành đai dây tại các vị trí đai dây. Một lưu ý nhỏ mà bạn cần phải nhớ là: Khi đai dây, phải giữ cố định giấy lót cách điện, không để cho chúng bị xê dịch.

Kiểm tra bộ dây sau khi gia công quấn motor 3 pha

Dùng đồng hồ VOM để đo kiểm tra thông mạch bộ dây quấn. Còn dùng đồng hồ Megaohm để đo điện trở cách điện giữa các pha với nhau, giữa các pha so với vỏ máy. Nếu điện trở cách điện không đạt yêu cầu thì phải tiến hành tăng cường cách điện và chèn lại các nêm tre vào rãnh để với mục đích cố định phần dây quấn trong rãnh.

Điện trở cách điện pha với vỏ máy được tính theo công thức:

Ví dụ minh họa: Động cơ có điện áp định mức là Uđm = 400V. Điện trở cách điện là: Rcđ ≥ 1,4 MΩ.

• Điện trở một chiều giữa các pha là: RAX = RBY = RCZ.
• Dòng điện không tải của các pha là: I0A = I0B = I0C ≤ 0,5Iđm.
• Tốc độ không tải là: n₀ ≈ 1500 vòng/phút.
• Nhiệt độ ổn định của vỏ động cơ khi tải định mức là: θvỏ ≤ 75⁰C.
• Nhiệt độ ổn định của dây quấn khi tải định mức là: θdây ≤ 150⁰C.

Cách quấn máy điện 3 pha đơn giản và dễ nhìn

Cách quấn motor điện 3 pha 24 rãnh DICO sẽ quấn theo cách là mỗi pha 4 bối dây (cuộn chạy gồm 4 bối dây).

Pha thứ nhất

Pha thứ 2

Pha thứ 3

Dưới đây là hình ảnh gộp chung các pha lai cùng một stator:

Tuy nhiên nếu bố trí như thế thì sẽ hao dây quân hơn bởi vì mình phải làm khuôn rộng hơn. Dưới đây là cách bố trí dây quấn lại mà mình nghĩ nó sẽ tiết kiệm được chi phí và cũng nhanh chóng nữa:

Trên đây là toàn bộ thông tin về cách quấn motor 3 pha mà thietbikythuat muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng qua những chia sẻ ở bài viết giúp bạn đọc biết cách quấn motor 3 pha.